Thursday 30 July 2015

Contoh Gaguritan

Gaguritan Si Dalem Dukut



Ring Nusa mangkin kaucap
Madeg Sang Sri Narepati
Ida Iuwih madurgama
Tan jerih Ida ring satru
Antuk teguhe mabingkal
Ratu sakti
Daging jagat tan papasa.

Kocap titisan Dewata
Tedun sangkaning samadi
Masedana dukut kasna
Majeng ring Hyang Gunung Agung
Preside wantah ngasorang
Ratu Iuwih
Ngadokang momo angkara.
Artinya :

Di Nusa sekarang diceritakan
Ada seorang raja
Dia sangat pintar
Tak takut pada siapapun
Karena kateguhannya
Ratu sakti
Seisi jagat tak terkalahkan

Dia dibilang titisan Dewata
Turun dari samadi
Suka berdana punia
Kepada Hyang Gunung Agung
Bisa menyombongkan
Ratu sangat sakti
Melawan momo angkara.
(Kerthayasa, 2003 : 1)


Gaguritan Bhagawan Anggastya


Bwin kalaning pangroras,
Ento suba mawak suci,
Sangkan to nandhang bwatang,
Panurat namaneng haji,
Yan ha sidaban nulurin,
Mapunya kewala tedhun,
Mingkinke yan ada wastra,
Tkening mnan astanggi,
Ditu puput skala niskala temwang

Rahayu sang manggawenang,
Mingkine sang sampun licin,
Makakalih pulih dhala,
Raga sampun kawedahin,
Mungga sida ring don bingin
Krana suudang matutur,
Yaning kalaning maligya
Karyyan sangamawwa bhumi,
Sedebf tuhub pitrane ditu iringang

Artinya:

Pada saat ada upacara memukur
Itu adalah pelaksanaan upacara suci
Itu wajib kita laksanakan
Mencatat nama-nama di dalam lontar
Jika dapat kita berikan              
Memberikan sedekah sekedarnya
Apalagi memberikan berupa pakaian
Di lengkapi,harum-haruman,seperti menyan astanggi
Di anggap sudah selesai
Nyata dan tidaknya kita terima

Mendapat pahala yang baik bagi orang yang melaksanakan upacara
tersebut
Apalagi orang tersebut sudah suci
Keduanya mendapat pahala(tempat)
Karena sudah di puja(di beri weda)ida brahmana
Dan di upacarai dengan sarana daun beringin
Untuk itu jangan lagi di bicarakan
Pada saat upacara meliggya
Itu semua adalah pekerjaan orang yang berkuasa
Patut kita ikuti
Para atma atau semua atma kita tuntun
(Gaguritan Bagawan Anggastya : 5-6)
 
Gaguritan Bhima Swarga


PUPUH ADRI

1.      Sri Kunti mangke wuwusan asru, maka mwah sanake, sawang opaksi anawurin, prasama-sama amungguh, Rahaden Bima amuwus, suka syaku awan mangke, tan len aku angeruruh, saenggon-enggon I bapa, yadnyan ring tambra gohmuka.
2.      Sri Kunti merene smu asru, amungguha mangke, maring wunwunan reki, Dewi Kunti uwuse, tabe ibu Sanghyang Bayu, munggah maring wunwunanta, tan keneng rajapinulah.
3.      Kaka Dharmawangsa munggah asru, ring netra perenahe, tabe Sanghyang Bayu mami, Raden Arjuna umungguh, ring angen pranahe iku, Nakula Sahadewane, ring kiwa tengening pupu, sama asung panugraha, tabe ingsun Bayu suta.
4.      Sampun prasama-sama anusup, agung ta ragane, giri pahambeke lewih, tansah raris malecut, lumampah pucuking tanu, ndatan panolih lakune, tansah caraka adulur, adres-dresan palakune, gelis ngungkulin nagara.

artinya 
1.      Diceritakanlah Dewi Kunti, beserta putra-putranya, mendengarkan suara burung dikejauhan, bersama-sama mereka duduk, lalu Sang Bima berkata, “ bergembiralah sekarang aku ditugaskan, tiada lain untuk mencari, keberadaan ayah kita, sekalipun keberadaannya dineraka ”.
2.      Hilanglah kegundahan Dewi Kunti, naiklah sekarang, dikepala Sang Bima, Dewi Kunti berjalan, dan duduk dengan tenangnya, berkatalah Dewi Kunti, “ ijinkanlah ibumu Sanghyang Bayu, naik dikepalamu, janganlah dikenakan kutukan “.
3.       “ Kakakku Sang Dharmawangsa naiklah, dimata letakmu “, mohon ijin aku Sanghyang Bayu”, Sang Arjunapun ikut duduk, dihulu hati tempatnya, adiknya Sang Nakula dan Sahadewa, dipaha pada sebelah kiri dan kanan, semuanya meminta ijin, “ mohon ijin Putra Bayu “.


No comments:

Post a Comment